Hành vi bắn chỉ thiên vào mông người phụ nữ của công an viên có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, mức cao nhất của khung hình phạt có thể lên đến 10 năm tù .
Liên quan đến vụ việc công an viên bắn súng chỉ thiên trúng vào mông người dân đang gây xôn xao dư luận. Nhiều bạn đọc gửi thắc mắc đến Vì Công Lý hỏi về quy định của pháp luật liên quan sự việc này.
Ban biên tập Vì Công Lý xin chuyển lời ý kiến của luật sư về vấn đề này như sau:
Như thông tin báo chí đã đăng tải khoảng 15h30 ngày 18/2, tổ công tác của công an xã Trung An, huyện Cờ Đỏ làm nhiệm vụ bắt và triệt phá sòng bài cào tại nhà ông T.V.M ở ấp Thạnh Lộc 2. Khi công an xã ập vào, mọi người trong sòng bài nhốn nháo. Lúc này ông Nguyễn Văn Hoa – công an viên xã Trung An đang làm nhiệm vụ đã dùng súng bắn chỉ thiên 2 phát để trấn áp các đối tượng tham gia đánh bài. Không ngờ viên đạn cao su lại đi lạc trúng vào mông chị chị P.T.T. (43 tuổi, ngụ xã Trung An, huyện Cờ Đỏ), là một người không tham gia đánh bài, khiến chị này bị thương phải đi bệnh viện cấp cứu. Sau khi sự việc xảy ra, gia đình bà T. có đơn khiếu nại gửi cơ quan chức năng, trong đó có Công an huyện Cờ Đỏ yêu cầu làm rõ sự việc và đồng thời xử lý công an viên Nguyễn Văn Hoa vì bắn vào người bà T. Gia đình bà T. yêu cầu hỗ trợ tiền thuốc men, điều trị cho bà T. trong thời gian nhập viện và dưỡng bệnh, đồng thời cho công an viên Nguyễn Văn Hoa thôi việc.
Công an viên không có quyền sử dụng súng
Theo quy định tại Điều 15 Thông tư 12/2010/TT-BCA quy định cụ thể thi hành một số điều của Pháp lệnh công an xã và Nghị định số 73/2009/NĐ-CP ngày 07 tháng 9 năm 2009 quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh công an xã thì vũ khí, công cụ hỗ trợ của Công an xã phải được quản lý tập trung, bảo đảm an toàn, chắc chắn, tại trụ sở hoặc nơi làm việc của Công an xã và thực hiện theo đúng chế độ quy định về đăng ký, quản lý, bảo dưỡng vũ khí, công cụ hỗ trợ và phải do Trưởng Công an xã hoặc Phó trưởng Công an xã được phân công phụ trách quyết định; khi thực hiện nhiệm vụ xong, phải giao lại ngay cho người có trách nhiệm trực tiếp quản lý.
Như vậy, lực lượng công an viên thuộc Công an cấp xã không thuộc đối tượng được phép quản lý và sử dụng vũ khí quân dụng nếu không có sự điều động, phân công theo quy định của Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ .
Có thực sự nguy cấp để nổ súng?
Theo quy định tại khoản 5 điều 14 Nghị định 208/2012/NĐ-CP quy định các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý hành vichống người thi hành công vụ, thì trong trường hợp cần thiết, cấp bách hoặc người có hành vi chống người thi hành công vụ sử dụng vũ khí quân dụng hoặc vũ khí thô sơ tấn công người thi hành công vụ thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm và từng trường hợp cụ thể, người thi hành công vụ được sử nổ súng để phòng vệ chính đáng, tấn công, khống chế, bắt giữ người có hành vi chống người thi hành công vụ. Việc nổ súng trong khi thi hành nhiệm vụ được thực hiện theo quy định tại Điều 22 Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Quy định này cũng được khẳng định tại khoản 4 điều 15 Thông tư 12/2010/TT-BCA: “Việc sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật và chỉ được sử dụng trong trường hợp thực sự cần thiết để chủ động tấn công tội phạm, truy bắt người phạm tội quả tang, người có quyết định truy nã, truy tìm, đối tượng côn đồ hung hãn, chống người thi hành công vụ hoặc trong trường hợp phòng vệ chính đáng và những trường hợp cấp thiết khác theo quy định của pháp luật.”
Trường hợp này là triệt phá sòng bài, không hề có hành vi chống trả người thi hành công vụ từ những người vi phạm nhưng công an viên mặc dù không có thẩm quyền lẫn không phải tình thế cần thiết vẫn tiến hành nổ súng vào người không vi phạm. Có quá nhiều hành vi vi phạm quy định về sử dụng vũ khí quân dụng, vi phạm phạm vi thẩm quyền của công an viên được quy định trong Pháp lệnh công an xã. Đặc biệt đối với trưởng công an xã, đã vi phạm quy định tại điều 7 Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ về trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức được trang bị, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trong quản lý vũ khí và sử dụng vũ khí. Việc giải thích rằng công an viên tự tiện lấy súng khi không được phép là không thỏa đáng, bởi trưởng công an cấp xã có trách nhiệm quản lý súng của đơn vị mình và việc không quản lý được thì trách nhiệm thuộc về trưởng công an cấp xã.
Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Theo quy định tại khoản 2 điều 36 Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm các quy định của Pháp lệnh này và các quy định khác của pháp luật có liên quan về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý vi phạm hành chính, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường; cá nhân vi phạm còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
Trường hợp này trong phạm vi trách nhiệm của người đứng đầu lực lượng và quản lý vũ khí quân dụng, trưởng công an xã Trung An, huyện Cờ Đỏ phải chịu hình thức kỷ luật, có thể là khiển trách, cảnh cáo, giáng chức hoặc ra khỏi ngành tùy thuộc vào tính chất nghiêm trọng mà mức độ vi phạm của bản thân theo đúng quy định kỷ luật trong Công an nhân dân.
Đối với trường hợp của người công an viên tự ý sử dụng vũ khí quân dụng khi chưa được phép, cần xem xét trách nhiệm bồi thường thiệt hại về dân sự và không loại trừ khả năng truy cứu trách nhiệm hình sự về tội: Vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác theo quy định tại điều 108 Bộ luật hình sự 1999 với mức cao nhất của khung hình phạt từ hai tháng đến hai năm (nếu thương tích trên 31% và có đơn yêu cầu của người bị hại) và Tội sử dụng trái phép, chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự theo quy định tại điều 230 Bộ luật hình sự 1999, với mức cao nhất trong khung hình phạt theo khoản 1 có thể lên đến 7 năm tù.
Tổng hợp hình phạt nếu bị truy tố về hai tội trên có thể lên tới 10 năm tù.
Theo dõi trang Vì Công Lý để cập nhật những tin tức mới nhất và những giải đáp kịp thời về mặt pháp lý đối với nhiều vụ việc gây xôn xao dư luận hiện nay.
Trần Lê An Nguyên
Nguồn: Chuyên mục tư vấn pháp luật miễn phí do hãng luật Giải Phóng thực hiện